De ontwikkeling van professionele peerhulp (ervaringsdeskundigheid)

23/04/2024

“Hij stelde zich voor als vrijwilliger, omdat dat toen zijn statuut was. Hij vertelde me dat hij een ex-patiënt in remissie was die stabiel was en patiënten kwam helpen. Hij vertelde me over zijn professionele achtergrond en over zichzelf. Daarom zag ik hem niet als een verpleegkundige. Ik beschouwde hem als een bondgenoot, een alter ego, iemand die de dingen misschien anders zou zien, die op een andere manier zou luisteren. Dankzij die toevoeging aan het team kreeg ik een nieuw perspectief.” (bewoonster van een psychiatrisch verzorgingstehuis)

Uit deze getuigenissen blijkt de meerwaarde van peerhulp, namelijk de inbreng van wijsheid en levenslessen die een aanvulling vormen op de academische en professionele kennis.

Deze ongebruikelijke medewerkers zijn te vinden in erg uiteenlopende domeinen, zoals armoede, verslavingen, mentale gezondheid en sekswerk/prostitutie. De peerhelpers, die meestal vrijwilligers zijn, bieden een kritische kijk op maatschappelijk werk dankzij hun bijzondere bagage, namelijk hun ervaringen.

Sinds 2020 ondersteunt het ‘Peer and Team Support’-project (PAT) van Smes teams bij het aannemen van professionele peerhelpers. Het bestaat in de eerste plaats uit bezoldigde peerhelpers.

Via opleidingen voor peerhulp en herstel en met specifieke tools wil het PAT-team dit concept aan populariteit doen winnen en deze praktijk, die een kritische blik biedt op de sociale sector en de gezondheidszorg, ondersteunen. Het PAT-project organiseert ook intervisies voor de peerhelpers die in dienst zijn en teamcoördinaties.

Deze publicatie over het PAT-project van Smes heeft niet tot doel om een exhaustief overzicht te bieden van de literatuur over dit onderwerp, dat allesbehalve nieuw is[1]. Deze brochure vormt veeleer een geheel met de methodologische gids en de stand van zaken voor peerhulp in de Franse Gemeenschap, een publicatie die in 2020 gezamenlijk door Smes en Forum-Bruxelles werd opgesteld om ongelijkheden tegen te gaan[2]. Deze gids bracht peerhulp in de Franse Gemeenschap in kaart en besprak de nodige stappen voor een hoogwaardige begeleiding van de teams bij het verwelkomen van peerhelpers.

[1] Zie het dossier ‘Mettre en œuvre la pair-aidance‘ in het Franse tijdschrift ‘Santé Mentale’ nr. 248, mei 2020.

[2] La pair-aidance en Fédération Wallonie-Bruxelles, états des lieux et guide méthodologique, Allart en Lo Sardo, 2019.